درباره مراکز همسان گزینی که در پی تسهیل و ترویج ازدواج های پایدار هستند | همیاری برای ازدواج

به گزارش شهرآرانیوز؛ در دنیای امروز که انتخاب همسر یکی از تصمیم‌های مهم و حیاتی زندگی هر فرد است، راه‌اندازی مراکز همسان‌گزینی به‌منظور تسهیل و ترویج ازدواج‌های پایدار و موفق، گامی تازه در این عرصه است. این مراکز با تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، در سال۱۴۰۰ فعالیت خود را آغاز کردند.

در این مسیر، سازمان تبلیغات اسلامی مکلف شد از طریق مؤسسات فرهنگی و دیگر ظرفیت‌های مردمی به توسعه فرهنگ واسطه‌گری در امر انتخاب همسر، با محوریت و مشارکت خانواده‌ها، درکنار رعایت موازین قانونی و شرعی بپردازد. وزارت ورزش‌وجوانان هم با تأیید سازمان تبلیغات اسلامی، مجوز مراکز فعال در امر انتخاب همسر را صادر می‌کند.

نگاهی به تجربیات مشهد

سراغ برخی مراکز همسان گزینی در مشهد رفته‌ایم؛ دکتر حمید سراج، رئیس مرکز همسان گزینی سراج، می‌گوید: مراجعه کنندگان به این مرکز فقط جوانان نیستند، بلکه میان سالانی که مجرد هستند یا به هر دلیل از همسرشان جدا شده‌اند، نیز به دنبال همسر مناسب خود می‌گردند.

او با اشاره به اینکه بحث ما در این مرکز، ازدواج دائم است، درباره نحوه مراحل طی شده در مرکز سراج بیان می‌کند: بعد از اینکه ثبت نام در مرحله اول انجام شد، گزینه مناسب را خود متقاضیان انتخاب می‌کنند یا ما برایشان انتخاب می‌کنیم. در مرحله بعد، تست‌هایی می‌گیریم تا شرایط همسان سازی متقاضیان را مشخص کنیم.

به گفته دکتر سراج، از زمان آغاز ثبت نام تا انجام گفت وگوها، در مرکز سراج انجام می‌شود، اما ممکن است در مراحل بعدی، خانواده‌های متقاضی بخواهند گفت‌و‌گو‌ها را با یکدیگر در منزل ادامه دهند که در این بخش، آن‌ها مختارند به این تصمیم عمل کنند.

رئیس مرکز همسان گزینی سراج، اطلاعات کاملی از تعداد مراجعه کنندگان نمی‌دهد، اما می‌گوید: معیار ما افزایش آمار نیست، بلکه سعی می‌کنیم ازدواجی را که متقاضیان انجام می‌دهند، اصولی، علمی براساس سنت و شرایط شهرمان باشد تا درنهایت زندگی مشترک ایجادشده، تداوم داشته باشد و در ردیف ازدواج موفق قرار بگیرد.

او به متقاضیان تأکید می‌کند حتما همسان گزینی را در مراکز مجاز انجام دهند و‌ می‌افزاید: ازدواج در مراکز همسان گزینی حتما باید به صورت سنتی رقم بخورد؛ زیرا هوش مصنوعی که در برخی مراکز برای همسان گزینی از آن استفاده می‌شود، نمی‌تواند آینده زندگی مشترک را درست تشخیص دهد. همچنین لازم است متقاضیان مراجعه کننده به مراکز همسان گزینی، صبور باشند و به ازدواج «عجله‌ای» فکر نکنند.

محمدحسین اصغری، رئیس مرکز همسان گزینی آدم وحواست. او با اشاره به اینکه روزانه هزارو ۲۰۰ مراجعه کننده به این مرکز می‌آیند، می‌گوید: معمولا پانصد پرونده تشکیل شده، شرایط ادامه مسیر را پیدا می‌کنند و مابقی به دلیل ناقص بودن مدارک، به متقاضیان برگشت داده می‌شود تا تکمیل شوند و پرونده را به مرکز آدم و حوا ارائه کنند.

او با اشاره به اینکه روزانه سه ازدواج به طور میانگین در مرکز همسان گزینی آدم وحوا ثبت می‌شود، اضافه می‌کند: در یک سال اخیر، هزارو ۲۸۰ ازدواج به طور میانگین در این مرکز ثبت شده است.

رئیس مرکز همسان گزینی آدم وحوا با اشاره به بیست طلاق رخ داده توسط متقاضیانی که برای ازدواج به مرکز همسان گزینی آدم وحوا مراجعه کرده‌اند، یادآوری می‌کند: ۷۹ درصد متقاضیان مراجعه کننده به این مرکز، تاکنون ازدواج نکرده‌اند، یک درصد مجردی به دلیل درگذشت همسر دارند و ۲۰ درصد نیز از ازدواج قبلی خود شکست خورده و طلاق گرفته‌اند که برای ازدواج مجدد به مرکز همسان گزینی آدم وحوا مراجعه کرده‌اند.

چالش‌های اثرگذاری همسان گزینی

دکتر علیرضا شریفی یزدی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات خانواده تعلیم وتربیت روان شناسی اجتماعی، نیز با اشاره به اینکه طرح ملی همسان گزینی مثل بقیه طرح‌ها ذاتا خوب است و وقتی بررسی می‌شود، در ظرف خودش می‌تواند اثرگذار باشد، تصریح می‌کند:، اما اثرگذاری عمقی آن به دو دلیل ازجمله محدودیت امکانات و وجود مشکلات اقتصادی که سایه سنگین بر سر زندگی زوج‌ها انداخته است، امکان پذیر نیست.

او مسائل اقتصادی جامعه را یکی از عوامل تهدیدکننده آغاز زندگی مشترک می‌داند که فعالیت مراکز همسان گزینی، نمی‌تواند این عامل را از زندگی زوج‌ها و استقبال آن‌ها از ازدواج، رفع کند.

شریفی یزدی فعالیت مراکز همسان گزینی را، همان شیوه مدرن واسطه‌های سنتی برای معرفی جوانان به خانواده‌ها در گذشته، می‌داند و‌ می‌افزاید: این مراکز که الگوریتم‌های متفاوت دارد، ایده ارزشمندی است و نسبت به خود طرح و کار‌هایی که انجام داده است، کاری پذیرفتنی است، اما در مقایسه با مشکلات موجود در مسیر ازدواج، چندان مؤثر نیست.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات خانواده تعلیم وتربیت روان شناسی اجتماعی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا این مراکز می‌توانند جایگزین مناسبی برای سایت‌های غیرمجاز یا واسطه‌های ازدواج سنتی باشند، بیان می‌کند: فعالیت سایت‌های غیرمجاز و همسریابی که در سال‌های اخیر زیاد شده، نیازمند بررسی و تحلیل بیشتر است؛ چون فعالیت این سایت‌ها را نیز دو گروه مختلف برعهده دارند؛ گروه اول با نیت خیر و کمک، فعالیت این سایت‌ها را شروع کردند، اما مراحل قانونی آن را انجام ندادند و در مرحله بعد پیش نرفتند و گروه دوم افرادی هستند که درکنار رفتار‌های غیراصولی و غیراخلاقی، از شرایط موجود جامعه سوءاستفاده کردند و شرایطی را برای جوانان مایل به ازدواج فراهم کردند که هم مشکلاتی را برای آن‌ها ایجاد کرد و هم شیوه کاری آن‌ها با قانون همخوانی نداشت.

او، یکی از نکات مثبت فعالیت مراکز همسان گزینی را روش آن‌ها در جذب جوانان به ازدواج از طریق پلتفرم و بانک اطلاعاتی، درکنار انجام مشاوره‌های لازم میان جوانان می‌داند، اما معتقد است که این مراکز نیز مانند ازدواج‌های دانشجویی که دولت در سال‌های گذشته برای آن سرمایه گذاری و هزینه بسیاری صرف کرد، اثرگذاری موفق و عمقی نداشته است.

در ادامه حتما بخوانید ۱۶۰ مرکز همسرگزینی در ۲۷ استان کشور مجوز فعالیت گرفتند

۳۰ مرکز همسان گزینی در استان

حجت الاسلام والمسلمین مرتضی همتی فر، معاون فرهنگی، آموزشی و پژوهشی اداره کل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، از فعالیت سی مرکز همسان گزینی در استان خبر می‌دهد که هجده مرکز آن در مشهد فعال هستند.

او البته بزرگ‌ترین ضعف این مراکز را اطلاع رسانی ناکافی می‌داند و‌ می‌گوید: با وجود فعالیت سه ساله این مراکز، متأسفانه بیشتر شهروندان از وجود و فعالیت آن‌ها بی اطلاع هستند.

حجت الاسلام والمسلمین همتی فر به روز‌هایی اشاره می‌کند که همسایه‌ها از حال هم خبر داشتند و شرایط آشنایی دختران و پسران جوان در بستر خانوادگی را فراهم می‌کردند و این موضوع، عامل موفقی برای ازدواج جوانان محسوب می‌شد و‌ می‌گوید: درحال حاضر سبک زندگی‌ها تغییر کرده است و زندگی آپارتمانی، تقریبا مجالی به شهروندان نمی‌دهد تا مانند گذشته همسایگان و دوستان و آشنایان شرایط آشنا کردن دختران و پسرانی را که در سن ازدواج هستند، فراهم کنند، بنابراین مراکز همسان گزینی این وظیفه را در زندگی امروز به عهده گرفته‌اند.

او البته یادی می‌کند از مراسم تقدیر از ۱۰۰ واسطه سنتی ازدواج در خراسان رضوی که اداره کل تبلیغات اسلامی برگزار کرد و یادآوری می‌کند: این افراد را شناسایی کرده‌ایم تا آن‌ها را در حوزه واسطه گری ازدواج، توانمند کنیم.

معاون فرهنگی، آموزشی و پژوهشی اداره کل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه نظارت‌ها از این مراکز به چه صورتی است، می‌گوید:، چون بخشی از مسئولیت فعالیت این مراکز روی دوش وزارت ورزش وجوانان است، بنابراین نظارت‌های مشترکی با معاونت جوانان اداره کل ورزش وجوانان استانمان انجام می‌دهیم.

این نظارت‌ها در ابتدا قبل از دادن مجوز به مراکز همسان گزینی صورت می‌گیرد که شامل بررسی دفتر کار، تیم روان شناسی و مشاوره درکنار رصد رزومه کاری و اخلاقی کادر پرسنلی این مراکز است. در مرحله بعد، پس از گذشت شش ماه، بازهم با اداره کل ورزش وجوانان خراسان رضوی، به صورت مشترک بر این مراکز نظارت می‌کنیم. در مرحله سوم، این نظارت‌ها به صورت مستمر و مشترک انجام می‌شود.

حجت الاسلام والمسلمین همتی فر در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه این مراکز تا چه اندازه می‌توانند باعث ازدواج پایدارتر شوند، بیان می‌کند: طبق رصد‌هایی که براساس شاخص‌های مختلف ازجمله تعداد طلاق‌ها در سال‌های اول تا پنجم بعد از ازدواج انجام داده‌ایم، متوجه شده‌ایم ازدواج‌هایی که درنتیجه ارتباط جوانان با مراکز همسان گزینی صورت گرفته، دوام و استمرار قابل قبولی داشته است و یکی از دلایل مهم آن را‌ می‌توان الزام حضور مستمر جوانان در کلاس‌های مشاوره قبل از ازدواج و شناخت دقیق آن‌ها از یکدیگر، همراه با مؤثر بودن این کلاس‌ها دانست.